Raport podsumowujący konsultacje w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości Łomazy

Gmina Łomazy przeprowadziła konsultacje zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości Łomazy (głównie latem 2021 r.). Powodem przystąpienia do prac planistycznych były m.in. wnioski składane przez mieszkańców oraz chęć ograniczenia za pomocą narzędzi planistycznych skutków wywołanych przez wieloletnią suszę (np. czy lokalizacja nowego zbiornika retencyjnego przyniesie spodziewane rezultaty).

W ramach opracowywania tego dokumentu przeprowadzono wiele różnych form konsultacji z mieszkańcami. Były to:

• zogniskowany wywiad grupowy (fokus) z rolnikami zamieszkującymi gminę Łomazy dotyczący sposobów radzenia sobie ze zjawiskami pogodowymi związanymi ze zmianami klimatycznymi i ich konsekwencjami,
• analizę możliwości retencji wód w gminie Łomazy dla potrzeb konsultacji społecznych m.in. czy zasadna jest lokalizacja i w jakim miejscu zbiornika retencyjnego,
• spotkanie otwarte dla mieszkanek i mieszkańców z terenu całej gminy,
• ankieta internetowa.

Wykorzystano również techniki animacyjne zwiększające zaangażowanie mieszkańców polegające na wspólnym tworzeniu rabaty retencyjnej oraz nasadzenia drzew i roślinności kumulującej wodę (w trakcie tych wydarzeń informowano także o spotkaniu konsultacyjnym).

Mieszkańcy i mieszkanki chętnie brali udział w spotkaniach i angażowali się w prace – w spotkaniach wzięło udział ponad 110 osób.

Wnioski z konsultacji związane z retencjonowaniem wody:

Na spotkaniu nie podjęto decyzji na temat lokalizacji ewentualnych inwestycji, a jedynie zebrano wiedzę na temat możliwości i ograniczeń wynikających z sytuacji geologiczno-hydrologicznej w gminie (czy i gdzie jest sens umiejscawiać daną formę retencji), źródeł finansowania (kto mógłby za to zapłacić), podmiotów odpowiedzialnych (kto będzie realizował zadanie). Główna konkluzja jaka wyłoniła się ze spotkania to brak korzystnych uwarunkowań (głównie związanych z ukształtowaniem terenu), które sprawiłyby, że pierwotny pomysł zbiorników retencyjnych (pomysł wniesiony przez władze gminy) spełniłby swoją funkcję. To ważny wniosek na etapie analizowania celowości rozwiązania, które byłoby dla gminy jako inwestora niezmiernie kosztowne.

Na spotkaniu pojawiły się także inne niż zbiorniki retencyjne pomysły na retencjonowanie wody, które zawsze powinny brać pod uwagę uwarunkowania lokalne:

• liczne i mniejsze zbiorniki na terenach upraw rolnych,
• sprawny, konserwowany i kompleksowy system melioracji, w tym tzw. retencja korytowa.
• przepompownia w górnych odcinkach cieków
• mała retencja (zbieranie deszczówki, stawy, oczka wodne, rabaty retencyjne)
• wieże ciśnień
• retencja naturalna, retencja bobrowa – siedliska i aktywność bobrowa zatrzymuje w gruncie bardzo dużo wody, jednak jest to rozwiązanie, na które krytycznie patrzy część osób, na których terenach zamieszkują te ssaki.